Kinh nghiệm lâm sàng cho thấy rằng giữa cột sống và gân cơ ngoại vi có một quan hệ rõ rệt. Mối quan hệ đó liên quan đến hệ thống thần kinh, hệ thống mạch máu và yếu tố thể dịch. Mối quan hệ đó được gọi là hội chứng phản xạ cột sống. Sai tư thế chức năng (nghẽn) là rối loạn chức năng của từng đốt sống một. Nó được xác định bởi thương tổn phối hợp giữa cấu trúc của xương (sọ, cột sống, khung chậu) và những phần kèm theo chủ yếu là gân cơ. Sai tư thế chức năng hạn chế khả năng vận động. Về mặt nguyên nhân chính của nghẽn là: mất sự đồng bộ trong vận động, sang chấn, chấn thương, mất cân bằng trong hoạt động của cơ, tình trạng quá căng thẳng mạn tính đối với cột sống, giãn dây chằng, viêm nhiễm trùng, thoái hóa khớp… Nghẽn của một đốt sống trong đoạn cột sống nào đó sẽ gây nên một thay đổi bệnh lí có tính phản xạ đối với phần mềm, đó là sự co cứng của cơ, gân. Dấu hiệu co cứng này là cơ sở để phương pháp thăm khám bằng tay phát hiện.


 1. Sự co cứng: Cơ bình thường thể hiện bằng tính đàn hồi, tính đồng nhất, có nghĩa là một bó cơ bình thường với phương pháp thăm khám bằng sờ nắn không thể phân biệt được những bó cơ với nhau. Một cơ co cứng nghĩa là trương lực cơ tăng kéo dài, mức độ đậm đặc của cơ tăng cao, sức đề kháng tăng và giảm sự đàn hồi. Nó có thể co cứng toàn bộ một cơ hoặc một vài đoạn của một cơ. Trong cách thức sờ theo chiều ngang đối với một cơ phối hợp với ấn nhẹ, thì bệnh nhân thấy đau và đoạn co cứng phân biệt được rất rõ rệt so với xung quanh. Sự co cứng có thể hình thành từ nguyên ủy đến bám tận của cơ.

2. Chứng đau gân – cơ: Tình trạng co cứng dẫn đến sự hình thành chứng đau cơ và đau gân ở vùng gianh giới giữa cơ và gân sau một thời gian dài gọi là chứng đau gân cơ. Đau cơ: có nghĩa là đau do ấn hoặc đau tự phát do tính đông đặc của tổ chức cơ. Đau gân: Đó là biểu hiện ở chỗ giữa vùng gianh giới giữa tổ chức cơ và tổ chức gân. Khi ấn thì thấy đau cực kỳ ở phần gân. Chứng đau cơ và đau gân là kết quả của quá trình phản xạ mà có. Nó được hình thành trong một thời gian dài và cũng cần một khoảng thời gian dài để mất đi sau khi loại trừ được các nguyên nhân gây rối loạn. Mỗi một bó cơ nhất định bao gồm một số lượng sợi cơ theo chiều dài, những sợi đó độc lập, xen kẽ nhau kể cả trong tình trạng co cứng. Một tập hợp cơ như vậy gọi là một đơn vị gân cơ. Với mỗi một phần cột sống nhất định thì kèm theo đó một số lượng đơn vị gân cơ nhất định, chúng đối xứng nhau, chất lượng như nhau, chính xác như nhau, khách quan như nhau và khả năng trở lại trạng thái bình thường cũng như nhau. Nếu xuất hiện rối loạn trong một đoạn cột sống nào đó thì lập tức xuất hiện tình trạng co cứng trong đó các đơn vị gân cơ đóng vai trò chủ đạo. Do tính khu trú theo quy luật của phản xạ cột sống nên nó tạo điều kiện cho chứng đau gân cơ có tính chất hệ thống. Đầu tiên, sai tư thế chức năng của một đoạn cột sống sẽ gây nên co cứng và chứng đau gân cơ, đó là bước đầu tiên của hội chứng phản xạ cột sống, tiếp đến là hình thành một quan hệ dây truyền và rồi bước thứ ba là hội chứng phản xạ được hình thành. Trong đó những yếu tố chiếm phần quan trọng là hình thái của cột sống, tư thế và loại hình vận động, loại cơ, sự mất đồng bộ của các cơ, lực cơ và chức năng của các khớp.

3. Hội chứng phản xạ cột sống: Hội chứng phản xạ cột sống là biểu hiện lâm sàng của những mối liên quan giữa rối loạn chức năng cấu trúc cột sống và những thay đổi theo quy luật ở cơ, gân và da. Cứ sau mỗi tình huống co kéo của hội chứng phản xạ cột sống thì không chỉ có tổ chức cơ co cứng lại, mà toàn bộ hệ thống tham gia vào hội chứng phản xạ cột sống đều có phản ứng. Chúng ta thường gặp hình ảnh tổng hợp của hai, ba hay nhiều hơn nữa hội chứng phản xạ cột sống riêng biệt đan chéo nhau. Cơ sở của thực tế trên đây là phản xạ gây nên một sự co cứng cho một gân cơ thuộc đốt sống mà nó bám vào, chính vì vậy mà ở đó xảy ra tình trạng sai tư thế này lại xảy ra co cứng cho một đơn vị gân cơ khác, dẫn đến sai tư thế cho một đốt sống tiếp theo trực thuộc đơn vị gân cơ đó. Phương pháp điều trị là phải nắm được chắc chắn những hiện tượng sai tư thế làm cơ sở để tiến hành theo quy luật sau từ hai đến ba lần điều trị có làm mất đi sự co cứng của tập hợp gân cơ hay không. Cần giúp cho bệnh nhân những hiểu biết, tránh tình trạng chủ quan, nhằm mục đích để chiến thắng triệu chứng đau và cũng cần cho bệnh nhân biết để tận dụng những biện pháp điều trị phù hợp.